Decreet lokaal bestuur artikel 40-41 en uitvoeringsbesluiten.
Het bestuursdecreet en uitvoeringsbesluiten.
Decreet van 9 juni 2023 houdende de Vlaamse Parken en algemene landschapszorg.
Besluit van de Vlaamse Regering van 14 juli 2023 tot vaststelling van de algemene erkennings- en subsidiëringsvoorwaarden voor Vlaamse Parken.
Besluit van de Vlaamse Regering tot erkenning van het Nationaal Park Vlaanderen ‘Brabantse Wouden’ conform artikel 7 van het decreet van 9 juni 2023 houdende de Vlaamse Parken en de algemene landschapszorg.
Beknopte beschrijving
Ons lokaal bestuur Oud-Heverlee ondersteunde in 2021 de kandidatuur als Nationaal Park van de Brabantse Wouden als eerste stap in het kader van de oproep van de Vlaamse overheid.
De gemeenteraad gaf op 30 mei 2023 een positief advies over het Masterplan en Operationeel plan voor de Brabantse Wouden. Dit dossier werd, als tweede stap binnen de oproep, ingediend op 31 mei 2023 met oog op erkenning.
Deze erkenning door de Vlaamse Regering volgde op 13 oktober 2023 na positieve evaluatie door een onafhankelijke jury.
Onmiddellijk na erkenning werd door de kernpartners een oprichtingscoalitie bijeen gebracht met naast de kernpartners alle lokale besturen vertegenwoordigd op politiek en ambtelijk niveau. Tijdens 3 werkvergaderingen werd een consensus bereikt over de ontwerpstatuten van de op te richten vzw Brabantse Wouden, over het betrekken van de landbouwsector en over een vernieuwde samenwerkingsovereenkomst tussen de stichtende leden.
De gemeenteraad gaf op 27 februari 2024 goedkeuring voor:
Op 21 maart 2024 was er de formele oprichting van de vzw NPBWV.
Gelet op de looptijd van de samenwerkingsovereenkomst 2024-2025 tot eind 2025, ligt vandaag ligt dan ook voor:
Tijdslijn
19 april 2021: Vlaamse overheid lanceerde de oproep voor kandidaat Nationale Parken en Landschapsparken;
15 september 2021: een kandidatuur Nationaal Park Brabantse Wouden werd ingediend onder de vorm van een conceptnota;
Medio 2022: minister van Omgeving Zuhal Demir selecteerde Brabantse Wouden als één van de zes kandidaten en kent een projectsubsidie toe voor de uitwerking van de kandidatuur tot een masterplan en samenwerkingsovereenkomst;
30 mei 2023: positief advies over masterplan en goedkeuring samenwerkingsovereenkomst door de gemeenteraad van Oud-Heverlee;
31 mei 2023: indiening masterplan;
31 augustus 2023: positief advies over de Brabantse Wouden uitgebracht door de onafhankelijke jury;
13 oktober 2023: erkenning van het Nationaal Park Brabantse Wouden door de Vlaamse regering, voor onbepaalde duur, met principiële toezegging van de volledige subsidie door Vlaanderen (i.c. maximaal 608 000 €/jaar);
27 februari 2024 goedkeuring statuten vzw Nationaal Park Brabantse Wouden Vlaanderen, voordracht vertegenwoordigers en bestuurders en goedkeuring samenwerkingsovereenkomst 2024-2025 door de gemeenteraad;
21 maart 2024: formele oprichting NPBWV.
19 september 2025: goedkeuring van de samenwerkingsovereenkomst 2026-2031 (opgesteld op basis van de voorgaande samenwerkingsovereenkomst 2024-2025) door de Algemene Vergadering van de vzw Nationaal Park Brabantse Wouden Vlaanderen.
De regio tussen Halle en Leuven wordt gekenmerkt door een gordel van bossen (Hallerbos, Zoniënwoud, Meerdaalwoud en Heverleebos) en plateaus, aan elkaar geregen door valleien (Zenne, Ijse, Laan, Voer en Dijle).
Ons lokaal bestuur Oud-Heverlee onderschrijft de ambitie om deze regio verder uit te bouwen tot het Nationaal Park Brabantse Wouden. Daartoe ondersteunde ons lokaal bestuur Oud-Heverlee in 2021 de kandidatuur van de Brabantse Wouden in het kader van de oproep van de Vlaamse overheid.
De kandidatuur werd geselecteerd, en een gebiedscoalitie werkte deze verder uit tot een masterplan voor definitieve selectie in de tweede stap. Deze coalitie bestaat uit de provincie Vlaams-Brabant, het Agentschap voor Natuur en Bos van de Vlaamse overheid, de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud vzw, de Koninklijke Schenking en twaalf gemeenten, waaronder ons lokaal bestuur Oud-Heverlee. Dit zijn de stichtende leden.
Een intensief proces van in totaal 300 vergaderingen en participatiemomenten leidden tot een masterplan en een operationeel plan.
Dit masterplan en operationeel plan werden positief geadviseerd door de gemeenteraad op 30 mei 2023. Het vormt evenwel geen beslist beleid noch beleidsmatig gewenste ontwikkeling.
Na een positief juryverslag over het masterplan en operationeel plan werden de Brabantse Wouden als Nationaal Park erkend door de Vlaamse Regering op 13 oktober 2023.
Zoals in het parkendecreet en uitvoeringsbesluit voorzien, dient binnen de 6 maand na erkenning een rechtspersoon zonder winstoogmerk opgericht te worden aan wie het parkbeheer door de bevoegde Minister zal worden toegewezen. Dat is de vzw Nationaal Park Brabantse Wouden Vlaanderen.
Op dezelfde gemeenteraad van 30 mei 2023 werd een samenwerkingsovereenkomst goedgekeurd tussen de stichtende leden. Deze voorzag o.a. in de cofinanciering door de provincie en de 12 lokale besturen voor het jaar 2024. Deze overeenkomst vervalt bij oprichting van de vzw. Deze overeenkomst werd dan ook vervangen door een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met een looptijd van 2 jaar (2024-2025), waarna een volgende 6-jarige overeenkomst wordt voorgelegd die is afgestemd op de beleidscyclus (BBC).
In de periode november 2023 - februari 2024 werd een oprichtingscoalitie bijeengebracht met politieke en ambtelijke vertegenwoordigers van alle stichtende leden. Deze oprichtingscoalitie stelde de statuten van vzw Nationaal Park Brabantse Wouden Vlaanderen en de nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2024-2025 op.
Op 27 februari 2024 werden de statuten van de vzw Nationaal Park Brabantse Wouden Vlaanderen en de samenwerkingsovereenkomst 2024-2025 door de gemeenteraad goedgekeurd.
De statuten voorzien dat de Algemene Vergadering (verder AV), die minstens 4 x per jaar vergadert, de volledige inhoudelijke sturing waarneemt. De AV is met andere woorden exclusief bevoegd voor de inhoudelijke besluitvorming over de doelstellingen en de projecten van de vzw. De lokale besturen hebben in deze AV, statutair verankerd, minstens de helft van de stemmen. Op het moment van stichting heeft elk lokaal bestuur 1 stem via één vertegenwoordiger en één plaatsvervanger.
De statuten voorzien dat het Bestuursorgaan (verder BO), dat frequent vergadert, ertoe gehouden is te werken binnen het inhoudelijke en budgettaire kader dat door de Algemene Vergadering wordt uitgezet voor de inhoudelijke doelstellingen en projecten.
Het BO wordt beperkt tot 12 effectieve bestuurders waarvan 6 bestuurders namens de gemeenten. Daartoe stelt elk van de 12 gemeenten een kandidaat bestuurder voor. Volgens art. 4 van de samenwerkingsovereenkomst wordt bepaald dat de 12 gemeenten in onderling overleg de effectieve voordracht van 6 bestuurders namens de gemeenten doen aan de AV. De gemeenten zijn, in onderling overleg en ten allen tijde, ook bevoegd om te voorzien in de voordracht aan de AV van één of meerdere nieuwe bestuurders ter vervanging van zittende bestuurders. Op deze wijze kan door de gemeenten zelf, desgewenst, in een rotatie van gemeentelijke bestuurders worden voorzien binnen het bestuursorgaan. De kandidaat bestuurders vanuit de gemeenten die niet voorgedragen worden als bestuurder ontvangen bovendien alle vergaderstukken (agenda, stukken, verslag) van de vergaderingen van het bestuursorgaan net zoals de aangestelde bestuurders. Zij hebben ook het recht om, op uitnodiging van het bestuursorgaan, als waarnemer de vergaderingen van het bestuursorgaan bij te wonen. Op deze wijze blijft voor elke gemeente ten allen tijde een hoge betrokkenheid bij het bestuursorgaan gegarandeerd en kan een voldoende slank bestuursorgaan worden gecreëerd.
Volgens het parkendecreet dienen de gemeentelijke vertegenwoordigers in de AV en de gemeentelijke bestuurders in het BO gemeenteraadsleden te zijn.
Op 19 september 2025 werd de nieuwe samenwerkingsovereenkomst 2026-2031 (opgesteld op basis van de voorgaande samenwerkingsovereenkomst 2024-2025 en afgestemd op de 6-jarige BBC) goedgekeurd door de Algemene Vergadering van de vzw Nationaal Park Brabantse Wouden Vlaanderen.
Met voorliggend besluit kan de gemeenteraad van gemeente Oud-Heverlee:
Een erkenning als Nationaal Park door de Vlaamse overheid impliceert een Vlaamse financiering van 80% van het budget voor het parkteam. Het masterplan begroot de gevraagde subsidie door de Vlaamse overheid op 608 000 euro. Dit bedrag werd als maximum principieel toegezegd via de Beslissing van de Vlaamse Regering van 13 oktober 2023.
De overige 20% komt van de provincie en gemeenten. De verdeelsleutel over de gemeenten is bepaald o.b.v. oppervlakte-aandeel en totaal inwonersaantal.
Voor Oud-Heverlee komt dit neer op 7.500,00 euro per jaar waarbij het voorliggend budgettair engagement zich beperkt tot de BBC 2026-2031.
Artikel 1: De gemeenteraad besluit de samenwerkingsovereenkomst Nationaal Park Brabantse Wouden Vlaanderen 2026-2031 tussen de stichtende leden goed te keuren.
Artikel 2: De gemeenteraad besluit de voorzitter van de gemeenteraad en de algemeen directeur te machtigen de samenwerkingsovereenkomst 2026-2031 te ondertekenen, elk met de mogelijkheid tot indeplaatsstelling / delegatie van hun handtekenbevoegdheid.